Sağlıklı beslenmenin anahtarı Glisemik Indeks nedir?
Glisemik Indeks hakkında bilmeniz gerekenler bu yazımızda!
Glisemik Indeks; karbonhidrat içeren bir besinin aynı miktarda karbonhidrat içeren referans başka bir besine göre kan şekerini yükseltme etkisidir.
Kan şekerinin aniden ve fazla yükselmesi damarlarda uzun vadede hasar oluşturabileceğinden, kardiyovaskuler hastalık riskini ve insulindeki ani artış-düşüşlerin diabet, insülin direnci, obezite rahatsızlıklarına sebep olma riskini azaltmak için GI yüksek besinlerden kaçınacak diyetlerle daha sağlıklı bir yaşam sürdürülebilir.
GI düşük besinler tercih etmek aynı zamanda yağ metabolizmasında iyileşmeler de sağlar. Besinlerin olgunluğu, öğündeki yağ-protein içeriği, besinlerin işlenme durumu, besinleri pişirme yöntemleri, bir önceki öğünün kan şekeri düzeyi gibi etmenler GI’ i etkiler.
Protein ve yağlarda emilim ve sindirim karbonhidratlara göre daha yavaş olduğundan midedeki boşaltımı yavaşlatarak insülin yanıtını artırır, böylece kan şekerindeki artış azalır. Bazen karbonhidrat kaynağı aynı miktarda tüketilse bile kan glikoz düzeyini aynı şekilde etkilemeyebilir, bunun sebebi bir önceki öğünün kan şekeri düzeyidir. Genellikle nişastadan zengin besinlerin (amilopektin içeriğinden dolayı) GI’ i yüksektir, fakat tahıl ve baklagillerde bu durum değişir. Bu besin gruplarında nişasta granüllerinin çevresi protein ile kaplıdır. Granüllerdeki protein ağı ince bağırsak lumenindeki emilimi yavaşlatır, bu yüzden glisemik indeksi (GI) düşüktür. Çözünebilen posa içeren besinlerin Glisemik Indeksi çözünmez posa içerenlerden daha yüksektir. Yiyecekleri parçalara bölmek ve suyunu çıkarmak glisemik İndeksini artırır.
Glisemik Indeksi yüksek besinler tüketiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta miktardır. Tüketilen miktarın kan şekeri üzerine etkisi (glisemik yük ) ayarlandığı sürece sağlıklı bir diyette de Glisemik Indeksi yüksek besinler bulunabilir.
Sağlıklı günler dileğiyle…
Diyetisyen Buket Adanç
